Wstyd

Czym jest wstyd?

Wstyd jest chorobą duszy, która atakuje od środka. Chroniczny wstyd to przede wszystkim głębokie poczucie niezasługiwania na bliskość i miłość, przy jednoczesnej świadomości tego, jak bardzo pragnie się kontaktu z innymi. (Judith Jordan, Relational Development Therapeutic Implications of Emphathy and Shame).

Wstyd, to poczucie, że jestem zerem. Poczucie, że obnażono moją niższość i wybrakowanie, że pokazano jak brzydka, brudna i odpychająca jestem. Wstyd to niezgrabność i skrępowanie, rumieniec zażenowania i dotkliwe poniżenie. Wstyd wybucha gniewem, łatwo przeradza się w zawiść i urazę. A ponieważ w znacznej mierze dotyczy niezintegrowanych stanów afektywnych, przejawia się paniką i wewnętrznym chaosem lub poczuciem kompletnej niekompetencji. Wstyd to głęboko niewerbalne i cielesne przeżycie, to „choroba duszy” jak ujął Silvan Tomkins (Shame).

Jakie są objawy wstydu?

Wstyd zazwyczaj kojarzymy z odczuwaniem zakłopotania i pojawieniem się nieprzyjemnych reakcji fizjologicznych. Do najczęstszych objawów zaliczają się:

• przyspieszone bicie serca,
• zaczerwieniona skóra twarzy, szyi i dekoltu,
• uczucie ciepła napływającego do głowy,
• przyspieszony oddech,
• potliwość dłoni,
• ukrywanie twarzy,
• poczucie skrępowania,
• unikanie spojrzeń innych ludzi,
• ściszanie głosu,
• poczucie bezsilności i odrzucenia,
• poczucie naszej niedoskonałości
• porażka i brak satysfakcji
• całościowa negatywna ocena siebie
• chęć odizolowania się i ukrycia
• poczucie osamotnienia
• smutek, który w długoterminowym okresie może doprowadzić nawet do zaburzeń depresyjnych.

Główne źródła toksycznego wstydu

Najbardziej złożone, żrące i unieruchamiające emocje, często leżą u podstaw bólu, lęku i depresji, tak samo jak rak, jak guz, który wyrasta z urazu i łona zdrady, tak i wewnętrzna, osobista trauma zapada głęboko w umysł ciała, a następnie daje przerzuty, zakażając wszystkie aspekty życia człowieka. Obejmuje ona utratę połączenia z naszym autentycznym, spontanicznym „ja”, a także z naszym podstawowym poczuciem dobra, słuszności i przynależności do świata. Podobnie jak Peter A. Levine wierzę, że istnieją dwa główne źródła toksycznego wstydu.

Pierwszym jest trauma, znęcanie się i upokorzenie. Jako małe dzieci, doświadczyliśmy tego jako ogólnego poczucia zła. Złość że z nami jest coś zasadniczo nie tak. Drugą główną przyczyną wstydu jest wykluczenie z grupy składającej się z rodziny, kolegów, przyjaciół lub rówieśników. Odrzucenie jest jedną z najbardziej bolesnych ludzkich emocji. Każdy, kto poczuł ból odrzucenia wie, jak głębokie jest to przeżycie. Jak bolesne jest to wewnętrzne rozerwanie i jak długo może trwać ten ból. Wówczas ten wstyd jest odczuwany jak śmierć, ponieważ w grupach plemiennych jeśli dany członek jest wykluczony za nieprzestrzeganie norm grupy, może na przykład zginąć członek jego rodziny.

Wstyd – walka o przetrwanie

Osoby zmagające się z niszczącą siłą wstydu niekoniecznie przeżywają lęk przed unicestwieniem codziennie i świadomie, Groźba zagłady zawsze jednak nad nimi wisi, czai się tuż pod progiem świadomości. To, z czym te osoby borykają się na co dzień, jest ceną za utrzymywanie wstydu pod kontrolą. Paradoksalnie za unikanie rozpadu wnętrza płacą brakiem jego integracji.

Niektórzy cierpiący na chroniczny wstyd klienci wcale nie żyją w rozszczepieniu. Zamiast tego walczą o przetrwanie, zmagając się z nieustannym cierpieniem, rozpaczą, poczuciem osamotnienia i bezwartościowości. U źródeł ich samotności i psychicznego bólu leżą doświadczenia fizycznych, seksualnych i emocjonalnych nadużyć ze strony opiekunów – ludzi, którym dzieci powinny były móc ufać.

Takie rozbite wewnętrznie osoby nie łączą wstydu z odciętą dziecięcą częścią Ja. Wystarczy, by coś zachwiało ich oceną, a opanowuje ich wstyd w postaci gorzkiego, zapiekłego gniewu na kogoś, kto ich zranił, lub nagłego ataku niepokoju, tak silnego, że tylko jakieś działanie może go odegnać.

Chroniczny wstyd nie pozwala potrzebować od innych, stąd poczucie, że potrzeba miłości jest zła i nie do zniesienia. Wstyd jest doświadczeniem rozpadania się poczucia Ja w relacji z emocjonalnie rozregulowującym innym.

Konsultacje w tym zakresie (zarówno stacjonarnie jak i online) oferuje nasza Klinika Ohana. Podczas pracy psychoterapeutycznej dotrzesz do źródła swojego wstydu i zrozumiesz dlaczego tak silnie na niego reagujesz. Nauczysz się rozpoznawać własne potrzeby i skuteczniej wychodzić im na przeciw. Pamiętaj, że dzięki odpowiedniej terapii i wsparciu możliwe jest zarządzanie i terapia chronicznego wstydu oraz poprawa ogólnego stanu zdrowia psychicznego i samopoczucia.

Kurs Psychosomatyki: „Psychosomatyka, co zrobić gdy choruje dusza i cierpi ciało”. Dla wszystkich osób, które mają otwartość zaciekawić się oddziaływaniem psychiki na dolegliwości ciała. Choroby, o których mogą alarmować reakcje psychiczne to między innymi nadczynność lub niedoczynność tarczycy, szumy uszne, zawał serca, astma, bóle głowy i pleców. Kurs znajdziesz tu: https://kursy.klinikaohana.pl/…/psychosomatyka-co…/